Sawirada laga soo qaaday Tobanaan kun oo Falastiiniyiin ah oo kusoo laabanaya waqooyiga Marinka Gaza ayaa argagax ku beeray Yahuudda haday ahaan lahaayeen madaxda Yahuudda ama dadka xoogga lagu degaameeyay, muuqaalada dadka dib ugu soo laabtay deegaannadooda waxay muujinayaan, taariikhda shacabka Falastiin iyo muhiimadda uu u leeyahay dhulkooda, iyagoo u huray wax kasta oo ay awoodaan.
Xafiiska Qaramada Midoobay ee isku xirka arrimaha bini’aadantinimada ee loo soo gaabiya (OCHA) ayaa sheegay, in in ka badan 376 Kun oo falastiiniyiin ah ay dib ugu laabteen waqooyiga Marinka Gaza intii u dhaxeysay subaxnimadii Isniinta iyo galabnimadii Talaadada ee lasoo dhaafay.
Sawirka boqolaal kun oo falastiiniyiin ah oo dib usoo laabanaya ayaa loo arkayay in uu dhamaaday dagaalka, halka Amos Harel, oo ah falanqeeye militari oo ka tirsan wargayska Haaretz, uu u arkay in sawirkaas uu burburiyay guusha uu is moodsiinaayay Ra’iisal Wasaare Sahaaiyada Benjamin Netanyahu iyo taageerayaashiisa, taas oo ay xayaysiinayeen muddo bilo ah.
Hogaamiyaha mucaaradka Yahuudda Yair Lapid ayaa sidoo kale u arkay ku soo laabashada reer Gaza guryahooda, ka hor inta aysan soo laaban dhamaan Yahuuddii lagu degaameeyay Gaza inay tahay arin xanuun badan oo muujinaysa awood la’aanta xukuumadda Netanyahu.
Madaxa Xisbiga Awoodda Yuhuuda, Itamar Ben-Gvir, ayaa muujiyay sida ay uga xun tahay Yahuudda muuqaallada soo laabashada barakacayaasha, wuxuuna yiri, “Furitaanka waddada Netzarim iyo gelitaanka tobanaan kun oo reer Gaza ah Waqooyiga Marinka Gaza ayaa ah muuqaallo muujinaya guusha Xamaas iyo qayb kale oo bahdil ah oo ka mid ah heshiiska taxaddar la’aanta iyo mas’uuliyad-darrada ahaa ee ay la galeen Xamaas.”
Waxa uu intaa ku daray, tani ma ahan guul, balse waxa ay u egtahay is dhiibid dhameystiran, sababtoo ah ma jirin askar ka tirsan Yahuudda oo u dagaalamey ama naftooda u huray inuu marinka Gaza marti galiyo mash-had noocaan oo kale ah.
Taliyeyaasha ciidamada Kaydka ee Yahuudda ayaa sidoo kale ka digay in ku soo laabashada reer Gaza ee waqooyiga Marinka Gaza ay tahay tallaabo khatar ah, oo macnaheedu yahay “ka tanaasulida hantida istaraatiijiga ahayd ee lagu helay dagaalka iyada oo loo eegayo heshiis qayb ah oo khatar ah” waa sida ay hadalka u dhigeene.
Falanqeeyayaasha u dhuun daloola arimaha siyaasadda ayaa aminsan in dib usoo laabashada barakacayaasha ay gabihaanba fashilisay qorshayaashii gurracanaa ee Yahuudda, waxa ayna si gaar ah u xuseen 9 qorshe ee soo socda:
1: in shacab la doorransiiya inay soo laabtaan
Hoggaamiyaha Xamaas Maxamuud Mardawi ayaa aaminsan, in soo laabashada barakacayaasha ee xawliga ah ay dirayso fariin ah Shacabka Falastiin waxay ku dheggan yihiin dhulkooda, tahriibtuna maaha doorasho, mid ikhtiyaari ah iyo mid qasab ah toona, arintaasna waxaa cadayn kuugu filan shacabka reer Falastiin, taasoo ka tarjumaysa u hoggaansanaanta Falastiiniyiinta ee xaqa u noqoshada iyo ku-xiranaanshaha dhulkooda iyo dalkooda.
2: Kajawaabidda hadalkii Trump
Dhankiisa, hogaamiyaha Fatax ahna khabiir ka faalooda arrimaha Yahuudda Sufyan Abu Zaida waxa uu u arkay, in dib u soo celinta barakacayaasha ay jawaab wax ku ool ah ka bixinayso hadalladii madaxweynaha Maraykanka Donald Trump, ee ahaa in Falastiiniyiinta loo masaafuriyo Masar, Urdun iyo wadamo kale.
Soo laabashada tirooyinka intaan la eg ayaa ahayd, fariintii ugu waynayd ee loo diro Trump in dadka Falastiiniyiintu ay si dhab ah ugu dheggan yihiin dhulkooda oo aanay aqbali doonin wax beddel uga noqonaya.
3: Burburinta qorshayaashii deegaamaynta
Soo laabashada barakacayaasha ayaa fashilisay qorshihii weynaa ee Yahuudda ay ku doonaysay inay kuwa xoogga lagu deegaameeyay ay dib ugu celiso marinka Gaza, waxayna meesha ka saartay rajadii garabka xagjirka ah ee Sahaayinada oo ku salaysnayd deegaamaynta dadka la dejiyay waqooyiga Gaza.
4: Bulshada Falastiin oo garaad ahaan u guulaysatay
Sawirka is-dhex-galka ah ee ka muuqday dadka tirada badan ee ka soo noqday koonfurta iyo bartamaha marinka Gaza kuna soo laabtay waqooyiga marinka ayaa sii xoojiyay wacyiga falastiiniyiinta ee ku dheggan dhulkooda, xitaa haddii loo geystay dhammaan xasuuq iyo burburin kasta.
5: Fashilinta fikradda ah noolasha Yahuudiga waxay ku xiran tahay barakicinta Falastiinga
Tirada badan ee dadka Falastiiniyiinta ah ee soo laabtay ee ku dheggan dhulkooda, waxa ay neerfaha ku dhuftay fikraddii Yuhuudda ee ku salaysnayd in dadka deegaanka la barakiciyo kadibna xoog lagu qaato dhulkooda, Tani sidoo kale waa mid ka mid ah hababka ay Yahuuddu doonayso inay ka hirgeliso magaalada la haysto ee Quddus iyo Daanta Galbeed.
Azzam Abu Al-Adas, oo ah khabiir ku takhasusay arrimaha Yahuudda ayaa sheegay, in soo laabashada barakacayaasha ay ka dhigan tahay – sida ay qabaan falanqeeyayaasha iyo goobjoogayaal badan – dhacdo taariikhi ah oo heer sare ah, waana mid ka mid ah maalmaha ay taariikhda Falastiin xusi doonto waqti dheer, sababtoo ah waxa ay si fudud u jebiysay halbeegii soo jiray laga soo bilaabo 1948, kaasoo ahaa in guusha Yahuudda ay ku jirto barakaca reer Falastiin.
6: Fashilinta qorshihii ahaa in la faarujiyo marinka Gaza
Dib ugu soo laabashada shacabka ee waqooyiga Gaza waxay fashilisay qorshihii Yahuudda ay ku doonaysay inay marina Gaza ka faarujiso dadka deggan, taa beddelkeedana qorshihii ay Yahuuddu ku shaqaynaysay tan iyo 1948kii ayaa burburay, kaasoo ahaaa in falastiiniyiintu ay dhulkooda ka tagi karaan haddii la siiyo nolol dhaanta midda ay ku jiraan.
7: Ku guuldaraysashada qorshihii kala qaybinta marinka Gaza
Falanqeeyayaasha ayaa rumeysan, in soo laabashada xadiga intaan la eg ee barakacayaasha ay caqabad weyn ku tahay qorshe kasta oo ay Yahuuddu ka sameyso waqooyiga Marinka Gaza, si ay u kala qaybiso marinka. Yahuuddu waxa ay lumisay dhammaan qorshihii lagu doonaayay in Marinka Gaza loo kala saaro gobollo kala duwan, oo kala ah waqooyi, bartamaha, koonfurta, iyo dhidibka Philadelphi oo dhaca xadka Masar iyo Falastiin.
8: Fashilinta inay Yahuudda mar labaad kusoo noqoto dagaalka
Falanqeeyayaasha ayaa rumeysan in Yahuudda ay la kulmi doonto dhibaato aad u weyn, hadday tahay mid milateri ama mid siyaasadeed, haddii ay isku daydo inay dib ugu soo laabato dagaalka, gaar ahaan deegaanada waqooyiga Marinka Gaza, oo ay ku soo laabteen boqollaal kun oo qof oo barakacayaal ah.
Falanqeeyaha Basharat waxa uu tixgeliyey, in dunida reer galbeedku ay siiyeen Yahuudda dhammaan fursad ay ku fuliso qorshayaasheeda ka dhanka ah Gaza, waxaana hadda soo ifbaxay in Sahaayinada ay ku guul-darraysatay awooddii ay ku gaari lahayd arrintaas, sababtaas awgeedna ay jaamaahirta Yahuudda si weyn uga soo horjeedaan in ay dagaal ku soo noqoto.
Waxa la hirgelin karo oo kaliya waa hawlgallo gaar ah, oo diiradda saaraya isticmaalka diyaaradaha, laakiin aan lahayn suurtagalnimada in la galo iskahorimaad guud oo ballaaran.
Amos Harel, oo ah falanqeeye milateri oo ka tirsan wargeyska Haaretz ayaa sheegay, in ay adkaan doonto in Yahuudda ay dib u soo cusboonaysiiso dagaalka oo ay dadka rayidka ah ka daadgureyso mar kale goobaha ay duullaanka ku qaadi doonto, xitaa haddii uu heshiisku burburo dhammaadka lixda toddobaad ee marxaladda koowaad.
Falanqeeyaha Abu Al-Cadaas ayaa sidoo kale aaminsan, in dib ugu soo laabashada dagaalka ay tahay arrin aad u cakiran, maadaama ay iska caabintu ka shaqeysay soo celinta awoodeedii ciidan, ayna u diyaar garoobeen iska hor-imaad ka dhan ah gumaystaha haddii ay dib ugu soo laabtaan dagaalka, iyadoo loo diyaarinayo weeraro gaadmo ah, aaladaha qarxa, iyo abaabul dagaal.
9: ku guuldaraysiga in bulshada Yahuudda laga ilaaliyo niyad jabka
Xaalad niyad jab weyn ah ayaa ka jirta gudaha Yahuudda, kuwaas oo aaminsan in uu dagaalkan dhamaaday, ra’yi ururin ayaa tilmaamaysa in 60% bulshada Yahuudda ay doonaayaan inay joojiyaan dagaalka.
Ugu danbayntii, su’aasha weyn ee ay iswaydiinayaan Yahuudda ayaa ah Maxaan ka samaynaynay Marinka Gaza 15-kii bilood? kadib markii ay soo laabteen dadkii ku barakacay waqooyiga Marinka Gaza, ayna muuqaalka Falastiin soo bandhigtay dhoolutuska malatari oo heer sara ah.
