“Qeysar” oo ah ninka sirta faafiyay ee Suuriyaanka ah ee ka goostay, ayaa lagu shaaciyay inuu yahay Farid Al-Madhan oo ka soo jeeda magaalada Sheikh Maskin ee gobolka Darca ee dalka Suuriya, waxa uu sir ahaan u qarinayay magaca “Kaysar” muddo afar sano ah, maadaama uu codsaday in aan magaciisa la shaacin waraysigii lala yeeshay isaga iyo saaxiibkiis Sami oo lagu daabacay Maajo 17, 2020 wargeyska.
“Kaysar” waxa uu ahaa kaaliyaha koowaad ee ciidamada Suuriya, kaas oo ka goostay xukuumadda Bashaar Al-Asad, isla markaana faafiyay tobanaan kun oo sawiro ah oo la xidhiidha jidh-dilka dadka rayidka ah ee Suuriya, kuwaas oo guddiga caalamiga ah ee baadhista ee u xilsaaran baadhitaanka dembiyada dagaal ee Suuriya, ay ku tiirsan yihiin inay caddeeyaan gabood-fallada iyo dembiyada taliskii hore.
“Caesar” waxa uu ka dambeeyay Kaysar Files-ka muhiimka ah – oo ay uruurinayeen kumanaan sawiro naxdin leh oo diiwaangelinaya jirdilka iyo tacaddiyada maxaabiista ee hoos yimaada nidaamka bahalnimada ah ee Bashar al Assad ka dib kacdoonkii 2011.
Ururintiisa tobanaan kun oo sawir-qaadis ah oo markii dambe si qarsoodi ah looga soo dhoofiyay Suuriya ayaa soo bandhigay jirdilka iyo dilka joogtada ah ee lagu hayo maxaabiista ku jira xabsiyada taliska; Sawiradu waxay qabteen xaqiiqo dhab ah: Mayd gaajaysan, dhibanayaal jirdil arxan darro ah loo geystay, iyo xitaa carruur la dilay, Kuwaa oo Matalaya ku dhawaad 7,000 oo dhibanayaal ah, sawiradani waxay noqdeen cadaymo aan la dafiri karin oo muujinaya dambiyada ka dhanka ah bini’aadantinimada.
Kaysar Files waa in ka badan oo kaliya ururinta sawirada. Waxa ay daaha ka rogeen heerka hoose ee naxariis darada taliska al-Assad waxayna hoosta ka xariiqeen baahida degdega ah ee loo qabo isla xisaabtanka.
Kaysar waxa uu naftiisa biimeeyay si uu u ururiyo oo uu u tahriibiyo caddayntan. Tan iyo markii uu qarxay kacdoonka Suuriya bishii March 2011-kii, Fariid waxaa loo xilsaaray inuu sawiro meydadka dadka rayidka ah ee dhibanayaasha loo geystay jirdil iyo dil uu u geystay nidaamka Bashaar Al-asad. Waxa uu ka soo shaqeeyay sawir-qaade milatari oo ka tirsan ciidanka taliska 2000 ilaa uu ka goostay 2013.
Waxaa lagu tiriyaa inuu yahay isha ugu horraysa ee ugu weyn ee maxkamadaynta Asad iyo kooxdiisii, isagoo ku guulaystay inuu ururiyo ilaa 27,000 oo sawir oo maxaabiis iyo dad dhintay oo ku jiray godka godka ee taliska la riday, sawiradana u diray eheladiisa oo ku sugnaa meel ka baxsan Suuriya, ka dibna uu ku guulaystay xubnaha qoyskiisa. “Qeysar” waxa uu ku guulaystay in uu dunida oo dhan u soo bandhigo nidaamka Bashaar, maadaama aanay cidina ogayn waxa ka socda baararka iyo albaabada birta ah ee boqolaalka kun ee maxaabiista ah.
Waxa uu soo bandhigay tobanaan kun oo sawiro ah oo muujinaya dhibanayaasha jidh-dilka ah ee ay fulinayaan laamaha amaanka ee taliska, kuwaasi oo soo bandhigay waxa ka dhacaya gudaha jeelasha isla markaana iftiimiyay waxa uu ku tilmaamay xasuuqii ugu waynaa ee bini’aadmigu soo mara taariikhda.
In kasta oo taliska uu isku dayay in uu shaki geliyo sawirada jirdilka gaar ahaan Assad, Human Rights Watch waxa ay xaqiijisay xaqiiqada sawirada uu bixiyay “Caesar” ee la xiriira dhimashada 6,786 qof ee ku jira xabsiyada Syria, waxaana ururku uu sawiradiisa ku diiwaan galiyay dhibanayaasha. Sawirradan, oo laga soo tahriibiyay Suuriya oo khatar weyn ku jira, ayaa noqday aasaaska Xeerka Ilaalinta Rayidka ee Kaysar Syria ee 2019, oo ah cunaqabatayn Maraykan ah oo lagu bartilmaameedsanayo taageerayaasha dhaqaalaha iyo milatariga ee muhiimka ah ee taliska.
Fariid, Osama Othman, oo uu ku magac dheeraa Saami, ayaa sidoo kale door muhiim ah ka qaatay soo bandhigida dembiyada dagaalka ee nidaamka Asad, isaga oo wax walba halis galiyay si loo xaqiijiyo in dunidu ay ka markhaati kacdo gabood-fallada ka dhacay xabsiyada Suuriya.
Geesinimada Kaysar iyo Sami ee keenaya dembiyadan iftiinka ma aha oo kaliya qaabaynta ra’yiga dadweynaha reer galbeedka ee dagaalka sokeeye ee Suuriya laakiin sidoo kale waxay gacan ka geysteen cadaadiska sii kordhaya ee ka dhanka ah xukuumadda Assad.
Cunaqabataynta Kaysar ee uu Maraykanku soo rogay ayaa dhabar jab weyn ku ah dhaqaalaha Suuriya ee mar horeba la halgamayay, iyada oo sii go’doomisay nidaamka isla markaana xaddiday awooddeeda ay ku maalgeliso dadaalkeeda dagaalka. Diisambar 2024, burburka dhaqaale ayaa door weyn ka qaatay dhicitaanka nidaamka Asad.
